Έχει ξεκινήσει εδώ και χρόνια η ιστορία, αλλά φέτος νομίζω έχει παραγίνει! Πολλοί από εμάς τους μαθηματικούς και τους φυσικούς, μπαίνουμε στην διαδικασία να φτιάξουμε θέματα (επιπέδου Πανελλαδικών, υποτίθεται…) τα οποία σπεύδουμε να δημοσιεύσουμε στο διαδίκτυο, στη λογική να βοηθήσουμε υποψήφιους αλλά και συναδέλφους να προετοιμαστούν και να προετοιμάσουν καλύτερα. Με τις καλύτερες προθέσεις ξεκινάμε λοιπόν και φαντάζομαι πως επιθυμητή είναι η βοήθεια από όλους. Σιγά-σιγά όμως, μπήκαμε σε ένα ατέρμονο αγώνα εύρεσης δυσκολότερων, πρωτότυπων θεμάτων και κάπου εκεί χάθηκε η μπάλα!

Το επίπεδο των θεμάτων που βλέπουμε πλέον σε μαθηματικά και φυσική στο διαδίκτυο, δείχνει ότι ακόμα και αν οι προθέσεις είναι αγαθές, οι επιπτώσεις που θα υπάρξουν στις επιδόσεις των υποψηφίων είναι ήδη στην αντίθετη κατεύθυνση! Όταν φτάσαμε να παρουσιάζουμε θέματα που απευθύνονται σε «καλά προετοιμασμένους καθηγητές» , ο μέσος μαθητής, λίγες ημέρες πριν τις εξετάσεις, το μόνο που νιώθει είναι απογοήτευση αφού όχι μόνο δεν μπορεί να τα λύσει μόνος του, αλλά δυσκολεύεται να τα καταλάβει ακόμα και λυμένα.

Επίσης, όλα αυτά τα δημοσιευμένα διαγωνίσματα διαμορφώνουν το κλίμα και για τους συναδέλφους που θα κληθούν να βάλουν θέματα: Όταν κάθε ένας τους βομβαρδίζεται από θέματα που είναι πρακτικά άλυτα για μαθητές, είναι επόμενο να επηρεάζονται και για αυτά που θα προτείνουν!

Το σκηνικό το ξεκίνησε εδώ και χρόνια η ΟΕΦΕ , ο οποίος βεβαίως και εξυπηρετείται από την αυξημένη δυσκολία, για ευνόητους λόγους. Οι υπόλοιποι, ενώ γνωρίζουμε ότι είναι αδύνατον για το σχολείο να προετοιμάσει μαθητές για να αντιμετωπίσει θέματα τέτοιου επιπέδου, επιμένουμε και – άθελα μας , ίσως – ανεβάζουμε ακόμα πιο ψηλά τις προσδοκίες που έχουμε από τους μαθητές της Γ΄ Λυκείου.

Ειδικά για τα Μαθηματικά:
Έχουμε ξεχάσει εντελώς, πως αφετηρία των θεμάτων θα έπρεπε να είναι το σχολικό βιβλίο: Αυτό αφορά και τη δυσκολία αλλά και την έκταση των θεμάτων. Με τον τρόπο μας, ωθούμε σε πολύ υψηλό επίπεδο δυσκολίας τα πράγματα, αφού η ύλη είναι περιορισμένη σε σχέση με πέρυσι. Η αποτυχία στα Μαθηματικά, είναι που ανάγκασε το Υπουργείο να μειώσει περίπου κατά 20% την ύλη σε σχέση με πέρυσι, αλλά το φαινόμενο προφανώς εντείνεται: όσο μειώνεις την ύλη, τόσο πιέζεις το επίπεδο προς τα πάνω για να υπάρξει η διαφορά βαθμολογίας μεταξύ άριστων, πολύ καλών και απλώς καλών.

Θυμηθείτε λίγο την ύλη της Α΄ Δέσμης: Τουλάχιστον διπλάσια σε έκταση σε σχέση με την τωρινή, τα θέματα ήταν δύσκολα αλλά όχι για καθηγητές και οι μαθητές που τελείωναν είχαν μια σφαιρική γνώση: Συστήματα, πίνακες, πιθανότητες, Μιγαδικοί με ορίσματα , κωνικές τομές, ανάλυση. Σήμερα; Κομμάτι της ανάλυσης, μόνο, έστω και πολύ καλά έως εξαντλητικά δουλεμένο.

Όσο συνεχίζουμε τον άτυπο διαγωνισμό για το ποιος θα επινοήσει τα δυσκολότερα θέματα, απλά πετυχαίνουμε το αντίθετο ακριβώς αποτέλεσμα από αυτό που αρχικώς επιδιώκαμε: Αντί για καλύτερα προετοιμασμένους θα έχουμε περισσότερο απογοητευμένους υποψήφιους ή – για τους πιο δυνατούς – υποψήφιους που ως άλλοι σεφ έχουν απομνημονεύσει πλήθος τεχνασμάτων και εξειδικευμένων τεχνικών επίλυσης προβλημάτων, οι οποίοι θα φτάσουν σε υψηλή επίδοση εμπιστευόμενοι περισσότερο τη μνήμη τους και λιγότερο – πολύ λιγότερο από ό,τι θα θέλαμε – το μυαλό τους!